Nog steeds is er onduidelijkheid over taperingstrips, medicatie die nodig is om antidepressiva af te bouwen. Ondanks afspraken daarover willen sommige zorgverzekeraars deze taperingstrips niet vergoeden, omdat – zo stellen zij – er onduidelijkheid is over het wetenschappelijk bewijs of het echt werkt. Kamerleden Liane den Haan en Wieke Paulusma stelden er vragen over aan minister Ernst Kuipers.
Jaarlijks krijgen ruim een miljoen mensen antidepressiva voorgeschreven. Veel mensen die niet meer depressief zijn blijven deze middelen toch gebruiken. Vaak willen ze wel stoppen met de pillen, maar lukt dat niet, bijvoorbeeld omdat er geen goede begeleiding en voorlichting is of omdat er ontwenningsverschijnselen optreden.
Afbouwmedicatie
Patiënten moeten langzaam afbouwen. Dat kan met afbouwmedicatie, verpakt in zogenoemde taperingstrips. Ook het afbouwen van slaap- en kalmeringsmiddelen, sterke pijnstillers en anti-epileptica kan met taperingstrips. In 2018 spraken de Nederlandse verenigingen van huisartsen, psychiaters, apothekers en patiënten samen met de zorgverzekeraars voor het eerst af hoe ze deze patiënten beter kunnen helpen. Maar nu, vier jaar later, blijkt dat de diverse partijen de afspraken nog steeds verschillend interpreteren. Met als gevolg dat sommige zorgverzekeraars de taperingstrips nog altijd niet vergoeden. De zorgverzekeraars zeggen weliswaar dat ‘iedereen zorgvuldig, nauwkeurig en onder deskundige begeleiding antidepressiva moet kunnen afbouwen’, maar ze verschuilen zich ook achter wetenschappelijk onderzoek dat momenteel door het Amsterdam UMC en het Radboudumc wordt uitgevoerd naar de manier waarop antidepressiva door patiënten veilig kan worden afgebouwd.
Op één lijn
Het verschillend interpreteren van de gemaakte afspraken over het afbouwen van antidepressiva heeft gevolgen voor patiënten en de kwaliteit van zorg, stellen Liane den Haan en Wieke Paulusma (D66). “Het is zorgelijk dat, ondanks gemaakte afspraken tussen de patiëntenvereniging, psychiaters, apothekers, huisartsen én zorgverzekeraars, de afspraken door de zorgverzekeraars niet worden nagekomen”, vinden de twee Kamerleden. Aan minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid stelden Den Haan en Paulusma de vraag welke stappen hij gaat ondernemen om de partijen op één lijn te krijgen.
Een jaar verder
“Patiënten zouden niet onnodig antidepressiva moeten gebruiken en dienen mogelijkheden te hebben om te kunnen stoppen, in samenspraak met hun arts”, meent Liane den Haan. “Een jaar geleden wijdde het onderzoeksprogramma Zembla er al een uitzending aan. We willen van de minister weten wat een jaar na dato de voortgang van de gesprekken met de zorgverzekeraars is.”
Vier, vijf, zes jaar wachten
Liane en Wieke willen ook van de minister horen wat hij ervan vindt dat antidepressiva wél door alle zorgverzekeraars worden vergoed, maar taperingstrips met als doel patiënten te laten stoppen met antidepressiva níet. “Waarom weigeren sommige verzekeraars taperingstrips te vergoeden, wat zijn de cijfers en feiten?”, vragen de Kamerleden aan minister Kuipers. “Zorgverzekeraars Nederland verwijst naar het belang van gedegen wetenschappelijk onderzoek. Maar de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie stelt terecht dat patiënten niet nog vier, vijf, zes jaar kunnen wachten op resultaten”, aldus Liane.
Passende zorg
“Naast het tijdig stoppen met het gebruik van antidepressiva moet ook bij de aanvang goed gekeken worden naar passende zorg”, vervolgt Liane. “Antidepressiva worden binnen de GGZ snel voorgeschreven, vaak nog voordat onderzocht is welke alternatieve therapie passend is.” Uit een onderzoek van het televisieprogramma Radar bleek eind 2019 dat antidepressiva ook vaak worden voorgeschreven voor andere klachten dan een ernstige depressie. Antidepressiva is daarvoor niet bedoeld. Liane den Haan en Wieke Paulusma vroegen minister Kuipers om toe te lichten welke stappen hij wil nemen of reeds heeft genomen om passende zorg ook in de GGZ te waarborgen.
