Hoe voorkomen we dat Nederland wéér achter de feiten aanloopt? Dat gebeurde met de eerste vaccinaties begin dit jaar, dat gebeurt nu met de boosterprik en dat dreigt ook te gebeuren met de antivirale middelen tegen corona die in aantocht zijn. Liane den Haan vroeg om een plan van aanpak om niet voor een derde keer achter de feiten aan te lopen.
We zijn helaas terug bij af, constateerde Liane den Haan bij het debat in de Tweede Kamer over de ontwikkelingen rond het coronavirus: “Het sterftecijfer in verpleeghuizen is net zo hoog – en misschien zelfs wel hoger – dan toen we begonnen met vaccineren”. De boosterprik moet voor een kentering zorgen, maar Nederland bungelt weer onderaan de landenlijst. “Met de boosterprik is echt geen dag te verliezen”, waarschuwde Liane en ze vroeg aan de verantwoordelijk minister of er een draaiboek klaarligt voor als blijkt dat het huidige vaccin de hoog-risico-groepen niet genoeg beschermt tegen de nieuwe variant. Is het kabinet daarop voorbereid?”
Op stoom?
Volgens minister De Jonge komt de campagne voor de derde coronaprik op stoom. “Maar waarop baseert hij deze uitspraak?”, vroeg Liane hem. “Telkens weer vraag ik naar de boostercampagne en telkens krijg ik als antwoord dat hulp van buitenaf niet nodig is. Maar dan blijkt toch weer dat er te laat wordt geanticipeerd en hulp – die we goed hadden kunnen gebruiken – niet of niet tijdig wordt aanvaard.”
Antivirale middelen tegen corona
Hetzelfde scenario als bij de boostervaccinatie – te laat beginnen, te laat op stoom komen – dreigt ook voor de antivirale middelen die binnenkort beschikbaar komen. Deze middelen helpen voor 30 procent om ziekenhuisopnames wegens corona te voorkomen. “Bij de eerste symptomen of een positieve test moeten deze pillen vijf dagen worden ingenomen”, vertelt Liane. “Het middel Lagevrio is in Engeland al volop in gebruik, maar wij wachten op de goedkeuring van de EMA. Die komt pas half december. Dan lopen we wéér achter de feiten aan! Het middel moet worden ingenomen bij de eerste symptomen. Hoe gaan we dit logistiek doen?”
Plan van aanpak
Het wachten is nu op een plan van aanpak voor de antivirale middelen. “Hopelijk zijn we, in herhaling op de eerste vaccinatiecampagne en de boostercampagne, ook hiermee niet opnieuw te laat”, aldus Liane.
Inbreng van Liane den Haan bij het debat over de ontwikkelingen rond het coronavirus met minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid.
“Ik snap dat bij iedereen zo langzamerhand de moed in de schoenen zakt. En met de komst van de Omikronvariant wordt het nog belangrijker dat wij allemaal verantwoordelijkheid nemen.
Met het huidige aantal besmettingen en de situatie in de ziekenhuizen, verpleeghuizen en thuiszorg is er geen ruimte voor een variant die nog besmettelijker is. Want op het moment dat blijkt dat Omikron het huidige vaccin te slim af is, dan zijn we te laat. Moeten we niet uit voorzorg harder ingrijpen en ons voorbereiden op een worst-case-scenario? Waarom sluiten wij hier niet tijdelijk het hele luchtruim voor hoogrisicolanden buiten Europa, zoals veel andere landen ook doen?
Dan de boosterprik. Er is echt geen dag te verliezen! Het sterftecijfer in verpleeghuizen is net zo hoog en misschien zelfs wel hoger dan toen we begonnen met vaccineren. Ligt er een draaiboek klaar voor als blijkt dat het huidige vaccin de hoog-risico-groepen niet genoeg beschermt tegen de nieuwe variant. Is de minister daarop voorbereid?
Door de aangenomen motie die ik samen met Jan Paternotte heb ingediend zijn we een krappe drie weken eerder begonnen met boosteren. Maar nog steeds bungelen wij als Nederland onderaan de landenlijst, net boven Bulgarije.
De minister geeft aan dat de campagne op stoom komt, maar waarop baseert hij dit?
Het is al langer bekend dat de GGD personeelstekort heeft. Vandaag stond in de krant dat de werving buiten de GGD pas vorige week is gestart en dat veel groepen die kunnen en willen helpen nog niet zijn benaderd.
De GGD-GHOR gaf vandaag aan dat er geen plan is om bijvoorbeeld het Defensiepersoneel, dat stand-by staat, en studenten te gaan inzetten. Verder zien we vandaag in het nieuws dat er zes miljoen vaccins liggen te wachten om geprikt te worden. Ik heb het gevoel dat ik een grammofoonplaat ben die in dezelfde groef blijft hangen. Telkens weer vraag ik hiernaar en krijg ik antwoord dat hulp van buitenaf niet nodig is. Maar dan blijkt toch weer dat er te laat wordt geanticipeerd en hulp niet of niet tijdig wordt aanvaard die we wel goed hadden kunnen gebruiken. Hoe gaat de minister dat dit keer wel adequaat oplossen?
De Patiëntenfederatie heeft een oproep gedaan om mensen jonger dan 60 met een kwetsbare gezondheid voorrang te geven. De interval tussen de tweede prik en het boostervaccin wordt voor hen erg groot. Kan de minister de bescherming van het vaccin voor deze groep nog voldoende garanderen?
Corona is een veelkoppig monster en er is niet één oplossing. Vaccineren, boosteren; helemaal prima. Maar er moet ook snel worden ingezet op andere, nieuwe medicatie zoals bijvoorbeeld antivirale geneesmiddelen. Waarbij vooral moet worden gezorgd dat ze beschikbaar zijn voor de risicogroepen: ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid.
De antivirale middelen helpen voor 30 procent om ziekenhuisopnames te voorkomen. Bij de eerste symptomen of een positieve test moeten deze pillen vijf dagen worden ingenomen. Een van de middelen zijn de tabletten Lagevrio. In Engeland is het al volop in gebruik en ik begrijp dat er door Nederland ook een reservering is gedaan.
Maar wij wachten op de goedkeuring van de EMA en die komt pas half december. Dan lopen we weer achter de feiten aan! Het middel moet worden ingenomen bij de eerste symptomen. Hoe gaan we dit logistiek doen?
De motie Stoffer van 16 september vraagt om een plan van aanpak. En ik weet dat er overleg gaande is. Ik wil graag van de minister weten hoe het daarmee staat en of we, in herhaling op de eerste vaccinatiecampagne en de boostercampagne, ook hier weer te laat zijn en niet tijdig een plan van aanpak hebben.
En dan toch nog even aandacht voor de onderbezetting in de zorg. Ik heb het gisteren tijdens de begrotingsbehandeling Sociale Zaken ook aangekaart.
Werkzoekenden die vrijwilligerswerk willen doen in de zorg krijgen geen toestemming van het UWV. Zorginstellingen zijn geen ANBI- of SBBI-organisaties en dus mag het niet van het UWV.
Afgelopen weekend ben ik zelf ook als vrijwilliger in de zorg aan de slag te gaan. Zondag heb ik een dagdienst gedraaid in een revalidatiecentrum bij mij in de buurt. De hele dag zijn we in de weer geweest. Er zijn zoveel extra handen in de zorg nodig. Laat al die mensen die iets willen doen en nu werkzoekend zijn, gewoon aan de slag gaan. Wet en regelgeving moet ons, zeker in deze situatie, niet in de weg staan. Elk extra paar handen geeft verlichting. Graag een reactie van de minister.”
