Oudere werkzoekenden vinden, ondanks de krapte op de arbeidsmarkt, niet of moeizaam nieuw werk. Sommige werkgevers willen simpelweg geen ouderen aannemen. Liane den Haan vindt dat sectoren in het bedrijfsleven die oudere werknemers discrimineren níet met overheidsgeld gesteund mogen worden.
Er is een groot tekort aan personeel en toch worden veel oudere werkzoekenden niet aangenomen. Sommige werkgevers schrappen liever vacatures dan dat ze mensen aannemen van 50 jaar en ouder, of mensen met een beperking. Terwijl juist zij de krapte op de arbeidsmarkt kunnen helpen oplossen! Liane den Haan vindt dat de overheid alleen maar financiële steun mag verlenen aan beleid om die krapte op te lossen, als het potentieel van de oudere medewerkers volledig benut wordt. Geen geld naar sectoren die oudere werknemers discrimineren, is de duidelijke boodschap van Liane aan het kabinet.
Ouderen aan het werk helpen
Het Kamerlid refereerde ook aan het actieplan dat de overheid ooit opzette om oudere werkzoekenden weer aan het werk te helpen. Liane stelde voor opnieuw een bewustwordingscampagne te starten om vooroordelen over oudere werknemers weg te nemen.
Koopkracht van gepensioneerden
In het hoofdlijnendebat Sociale Zaken en Werkgelegenheid vroeg Liane wat minister Schouten gaat doen om te zorgen dat de koopkracht van gepensioneerden níet achteruit gaat. “Er is daarover met Kamerbrede steun een aantal moties aangenomen”, zei Liane, die zei erop te rekenen dat er door het kabinet gewerkt wordt aan een oplossing. “Kan de minister al een tipje van de sluier oplichten?”, wilde Liane weten.
Nieuwe pensioenwet
Liane den Haan maakt zich zorgen over een aantal zaken in de nieuwe pensioenwet, zoals het invaren van de oude rechten naar het nieuwe contract. “Ik ben onder meer bezorgd om het feit dat er niet meer individueel bezwaar gemaakt kan worden, en om de compensatie van de middengroep”, aldus Liane. Het Kamerlid hamerde op goede en heldere communicatie: “Het is complexe materie, er wordt veel geframed en daarmee zijn mensen angstig voor wat er met hun pensioen gaat gebeuren. Kan de minister toezeggen dat we ook rondom de communicatie als Kamer goed worden ingelicht en betrokken? En denkt de minister erover om ook burgers te raadplegen bij dit besluitvormingsproces bijvoorbeeld door een burgerpanel?”
De volledige inbreng van Liane den Haan bij het hoofdlijnendebat Sociale Zaken en Werkgelegenheid met minister Van Gennip en Carola Schouten, minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen.
“Dank aan de bewindspersonen voor hun planningsbrief. Ik heb er enkele zaken uitgehaald die belangrijk zijn voor ouderen.
In veel sectoren is een groot tekort aan personeel. En toch worden oudere werknemers nog vaak gediscrimineerd zowel bij ontslag als bij het aannemen.
Is de minister het met mij eens dat ingezet moet worden op een grotere arbeidsparticipatie van deze groep ouderen en dat beleid om krapte in diverse sectoren van de arbeidsmarkt alleen dan overheidssteun verdient, als het potentieel van de oudere medewerkers zoveel mogelijk is benut?
Verder mis ik nog steeds een specifiek maatwerkplan voor oudere werknemers en werkzoekenden.
Van werk naar werk is natuurlijk de inzet. Wat vindt de minister van het Deense model waarbij men gelijk bij de aanzegging al het traject in gaat van het vinden van een nieuwe baan inclusief omscholing?
Actieplan voor oudere werkzoekenden
Onder minister Asscher was er een actieplan om oudere werkzoekenden weer aan het werk te helpen. Met ambassadeur John de Wolf. Ook minister Koolmees heeft vanuit het ministerie een actieplan gestart dat nu is afgerond. Kan de minister aangeven wat hier het resultaat van is? En of de minister van plan is weer in te zetten op een bewustwordingscampagne om te werken aan het wegnemen van vooroordelen ten opzichte van oudere werknemers en werkzoekenden?
Ik las naar aanleiding van een recent onderzoek van de CNV dat hoogleraar Joop Schippers zelfs stelt dat veel werkgevers liever vacatures schrappen, dan dat ze mensen aannemen van 50 jaar en ouder, of mensen met een beperking. Laten we daar eens echt wat aan gaan doen!
Het plan om de AOW éénmalig te ontkoppelen heeft voor veel onrust gezorgd onder gepensioneerden. Inmiddels is er een aantal moties aangenomen waarin er Kamerbreed steun is voor het feit dat AOW’ers er níet in koopkracht op achteruit mogen gaan. Er wordt dus gewerkt aan een oplossing. Kan de minister al een tipje van de sluier oplichten?
AOW-leeftijd
Ook is er nog steeds een hoop te doen over de AOW-leeftijd. Ik wil niet tornen aan de AOW-leeftijd zoals die nu is, maar ik zou wel willen onderzoeken of het mogelijk is om naar een flexibele AOW-leeftijd te gaan.
Er zijn veel ouderen die willen en kunnen werken tot hun pensioenleeftijd. Sommigen willen zelfs nog daarna door. Maar we moeten onder ogen zien dat dit niet iedereen gegeven is. Sommige mensen kunnen het simpelweg niet volhouden om tot hun pensioenleeftijd te werken.
De oplossingen die er nu zijn om bijvoorbeeld eerder te stoppen en met deeltijdpensioen te gaan is alleen financieel haalbaar voor mensen met een hoger inkomen. En dáár zit nou net het probleem. Is de minister bereid om toch nog eens een onderzoek te doen naar een flexibele AOW voor inkomens tot bijvoorbeeld 50.000 euro per jaar door middel van een spaarregeling gevuld door werkgever, werknemer en overheid om dat gat tot de pensioenleeftijd op te vangen? Daarmee zou ook een oplossing kunnen worden gevonden in de voortslepende discussie over zware beroepen.
Het tweede pijler pensioen
De nieuwe pensioenwet wordt binnenkort besproken. Ik maak mij zorgen over een aantal zaken. Het invaren van de oude rechten naar het nieuwe contract. Het feit dat er niet meer individueel bezwaar gemaakt kan worden. En de compensatie van de middengroep bijvoorbeeld.
We hebben één van de beste pensioenstelsels van de wereld, maar datzelfde stelsel is op deze wijze niet voor langere termijn houdbaar. We worden allemaal veel ouder dan vroeger, er worden minder kinderen geboren en we blijven ook niet allemaal meer 40 jaar bij dezelfde werkgever.
Dat er dus iets moet veranderen om een goed pensioen houdbaar te houden, ook voor de toekomstige generaties, staat voor mij vast. Maar we moeten dit wel goed uitleggen aan de mensen. Het is complexe materie, er wordt veel geframed en daarmee zijn mensen angstig voor wat er met hun pensioen gaat gebeuren.
En ook al is het voor mij ook nog geen compleet groen licht, toch kies ik liever voor een minder zeker pensioen dan voor zeker minder pensioen. Kan de minister toezeggen dat we ook rondom de communicatie als Kamer goed worden ingelicht en betrokken? En denkt de minister erover om ook burgers te raadplegen bij dit besluitvormingsproces bijvoorbeeld door een burgerpanel?
Armoede onder ouderen
En dan tot slot: armoede onder ouderen. Zeker met de enorme inflatie zakken veel ouderen door het ijs. Denk aan 50- en 60-plussers die werkzoekend zijn, gepensioneerden met alleen AOW maar ook veel 85-plussers met hoge zorgkosten. Zorgmijding ligt op de loer en gebeurt in sommige gevallen ook al. Heeft de minister deze groep ook in beeld en zo ja, wat gaat de minister hieraan doen?”
