Kamerlid Liane den Haan vreest dat het kabinet het mentale welzijn van ouderen te weinig in het vizier heeft. “Eén op de vijf ouderen heeft last van depressieve klachten”, waarschuwde Liane.
“Goed ouder worden betekent ook een goede mentale gezondheid”, zei Liane den Haan bij het debat over de GGZ. Het Kamerlid van GOUD constateerde dat mensen die psychische hulp nodig hebben te lang moeten wachten. “De wachtlijsten bij de GGZ lopen op, de financiën zijn niet op orde en het personeelstekort is enorm”, somde Liane op. Ze drong bij het kabinet erop aan alles te doen wat nodig is.
Versnipperde plannen
Liane vroeg ouderen niet te vergeten bij het investeren in de mentale weerbaarheid. “Ik ben bang dat dit kabinet door alle versnipperde plannen het mentale welzijn van ouderen te weinig in het vizier heeft. Is de mentale gezondheid van ouderen wel voldoende geborgd in alle plannen?” Ze verzocht aan minister Helder en staatssecretaris Van Ooijen dit te onderbouwen.
Depressieve klachten
Tevens vroeg Liane om het programma Mental Health First Aid – een cursus waarmee signalen van mentale klachten vroegtijdig herkend kunnen worden – in te zetten en bekend te maken op plekken waar veel ouderen komen, zoals supermarkten en wijkcentra. Hard nodig, want “één op de vijf ouderen heeft last van depressieve klachten en vaak wordt dat te laat ontdekt doordat psychische klachten bij ouderen vaak moeilijk te signaleren zijn”, aldus Liane.
Suïcidegedachten
Ook zorgelijk is dat het aantal suïcidegedachten onder mannen tussen 40 en 70 oploopt. Liane: “Door de financiële druk, door werkeloosheid, eenzaamheid na pensioen. Mensen met schulden krijgen vaker suïcidale gedachten, daar is aandacht voor in het kader van Samen Minder Suïcide. Het is dan ook van levensbelang om suïcidale gedachten bij mensen met geldzorgen te herkennen en een gesprek te beginnen.” Het UWV is momenteel actief bezig met suïcidepreventie. Liane vroeg staatssecretaris Van Ooijen om ook andere financiële overheidsorganisaties – zoals de Belastingdienst, CAK en SVB – mee te laten doen.
De volledige inbreng van Kamerlid Liane den Haan van GOUD bij het commissiedebat GGZ/ Suïcidepreventie met Conny Helder, minister voor Langdurige Zorg, en Maarten van Ooijen, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
“Goed ouder worden betekent ook een goede mentale gezondheid. En bij psychische klachten moet je beroep kunnen doen op de professionele hulp; ook om erger te voorkomen. Maar helaas zien we de wachtlijsten oplopen, de financiën zijn niet op orde, het personeelstekort is enorm. Het is dus zaak dat dit kabinet ook echt doet, wat nodig is.
GGZ Nederland en de Nederlandse Vereniging van Banken zeggen beide dat de GGZ onder grote financiële druk staat. Dat staat de continuïteit natuurlijk in de weg. Ik zag in een reactie van Zorgverzekeraars Nederland dat zij dat beeld niet herkennen. Hoe rijmt dat met het beeld dat de sector zelf schetst? Kan de minister met betrokken partijen goede afspraken maken om te zorgen voor financiële stabiliteit binnen de GGZ. Welke acties neemt zij hierin?
Het is goed dat we investeren in de mentale weerbaarheid en gezondheid van jongeren, het vermindert de kans op mentale problemen op latere leeftijd. In onder andere het Gezond en Actief Leven Akkoord en de Aanpak Mentale Gezondheid Voor Ons Allemaal is daar veel aandacht voor. Maar laten we de ouderen van nú niet vergeten. Ik ben bang dat dit kabinet door alle versnipperde plannen het mentale welzijn van ouderen te weinig in het vizier heeft. Is de mentale gezondheid van ouderen wel voldoende geborgd in alle plannen? Kan de staatssecretaris dit toelichten?
Want door de vergrijzing neemt het aantal ouderen met psychische klachten toe. Eén op de vijf ouderen heeft bijvoorbeeld last van depressieve klachten. Vaak wordt dat te laat ontdekt doordat psychische klachten bij ouderen vaak moeilijk zijn te signaleren. Vroegsignalering is daarbij cruciaal. Met het programma Mental Health First Aid leer je signalen van mentale klachten herkennen. Dat kan goed ingezet worden op plekken waar ouderen komen. Kan en wil de stas dit programma verder bekend maken en hoe?
En in het rapport ‘Effectieve interventies en beleid voor mentale gezondheid en preventie’ van het RIVM staan ook effectieve en kansrijke interventies gericht op ouderen, die ingezet kunnen worden om mentale gezondheid te bevorderen. Worden die interventies ook al voldoende ingezet?
Suïcidepreventie
Ik heb de voortgangsbrief gelezen en het valt op dat er veel initiatieven zijn opgestart om suïcide tegen te gaan. Maar het is zo versnipperd. Ik sprak iemand van 113 en zij zei heel treffend: met de huidige wetgeving kunnen we wel bouwen, maar niet behouden. Het hangt vaak samen met de persoon die bij een gemeente zit en of die er werk van maakt.
Daarom kijk ik mijn collega’s aan die bezig zijn met de Wet integrale suïcidepreventie met het verzoek daarmee vaart te maken.
Onder mannen tussen 40 en 70 jaar lopen zelfmoordgedachten op. Door de financiële druk, door werkeloosheid, eenzaamheid na pensioen. Mensen met schulden krijgen vaker suïcidale gedachten, daar is ook aandacht voor in het kader van Samen Minder Suïcide.
Het is dan ook van levensbelang om suïcidale gedachten bij mensen met geldzorgen te herkennen en een gesprek te beginnen. In dat verband zijn er goede schuldencampagnes gestart en ook complimenten voor de staatssecretaris dat hij een interdepartementaal overleg aanvoert om met verschillende ministeries te kijken welke aanvullende activiteiten er kunnen worden gedaan om zelfmoord te voorkomen.
Ik begrijp ook dat het UWV actief bezig is met suïcidepreventie. Wat kan de staatssecretaris doen om ook andere financiële overheidsorganisaties mee te laten doen? Sluiten bijvoorbeeld ook de Belastingdienst, CAK en SVB aan, en zo ja wanneer?
Voor de mensen die nu op dit moment met zelfmoordgedachten rondlopen: je bent niet alleen, praat alsjeblieft met iemand of bel 113.”
