Veel mensen met dementie zitten ook na de lockdown nog steeds thuis. Uit angst voor corona durven ze vaak nog niet naar de dagbesteding. Dat is slecht voor hun eigen gezondheid en legt extra druk op mantelzorgers. Liane den Haan van GOUD Nederland stelde er Kamervragen over aan minister Hugo de Jonge en doet een oproep om te zorgen voor verruiming van de dagbesteding voor mensen met dementie.
‘Het is een veel groter gevaar dan het coronavirus’ kopte het actualiteitenprogramma EenVandaag vorige week. Mensen met dementie durven vaak niet terug te keren naar de dagbesteding, maar daardoor holt hun gezondheid steeds sneller achteruit, stelt Alzheimer Nederland. Het risico op welzijns- en gezondheidsklachten is groter door isolement en eenzaamheid dan door corona.
Mantelzorgers
Dat is niet alleen voor hen slecht, maar ook voor de mantelzorgers. Die worden zo zwaar belast dat hun psychische gezondheid in gevaar komt. “Dat mantelzorgers op dit moment nog te weinig ontlast worden vanwege het verminderde aanbod van dagbesteding is verontrustend”, vindt Liane den Haan. Het Kamerlid vroeg aan minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid hoe mantelzorgers gerustgesteld gaan worden om, ondanks de aanwezigheid van corona, de ondersteuning in de vorm van dagbesteding weer aan te nemen. De minister antwoordde dat 91 procent van de mensen met dementie is gevaccineerd tegen corona. “Dit betekent dat zij goed zijn beschermd tegen de ernstige gevolgen van corona. Het extra gevaar van besmetting met corona door bezoek aan de dagbesteding voor mensen met dementie die gevaccineerd zijn is beperkter dan de nadelige gevolgen van het niet bezoeken van de dagbesteding.”
Actief in gesprek
Het ministerie van VWS roept in overleggen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten de bij dagbesteding betrokken aanbieders op om actief in gesprek te gaan met cliënten en mantelzorgers die de dagbesteding nog niet durven te bezoeken en hen te overtuigen van het belang ervan. “Daarnaast heeft MantelzorgNL extra middelen ontvangen voor de uitbreiding van de Mantelzorglijn. Er is extra menskracht ingezet om mantelzorgers zo goed als mogelijk te kunnen adviseren”, aldus minister De Jonge op vragen van Fractie den Haan.
Langzame herstart
Over de langzame herstart van de dagbesteding voor thuiswonende mensen met dementie stelde Liane nog meer schriftelijke Kamervragen aan De Jonge. Zo wilde het Kamerlid van Fractie den Haan weten of het vervoer naar de dagbesteding inmiddels goed geregeld is. De minister antwoordt dat er specifieke richtlijnen zijn opgesteld om veilig zorgvervoer, waaronder vervoer naar dagbesteding, ten tijde van corona te organiseren. “Er is een protocol opgesteld voor vervoersbedrijven dat ook handvatten biedt voor zorgorganisaties die het vervoer zelf organiseren”, meldt de minister. “Sinds 25 september geldt dat alle zitplaatsen in een voertuig weer mogen worden bezet. Reizigers en chauffeurs dragen, indien mogelijk , een medisch mondneusmasker. Ik verwacht dat deze versoepeling de organisatie van het vervoer naar de dagbesteding faciliteert.”
Lokale ondersteuning
Liane vroeg ook of het ministerie zicht heeft op de ondersteuning van mantelzorgers door gemeenten na corona. “Gemeenten hebben tijdens en na de coronacrisis extra aandacht aan mantelzorgers besteed”, stelt het ministerie. “Bijna iedere gemeente heeft een mantelzorgsteunpunt. MantelzorgNL heeft recent een rondvraag onder mantelzorgsteunpunten binnen gemeenten gedaan om zicht te krijgen op hoe mantelzorgers lokaal ondersteund worden. De belangrijkste uitkomsten hiervan zijn dat er meer contact dan voorheen is met mantelzorgers, dat er meer oog is voor intensieve mantelzorg en dat er meer samenwerking is tussen lokale mantelzorg- en welzijnspartijen.”
Gemeentelijke bezuinigingen
Liane stelde vast dat steeds meer gemeenten aangeven te moeten bezuinigen op het Wmo-beleid en ze informeerde naar wat naar verwachting het effect is van deze voorgenomen bezuinigingen. “Een college van B&W is verplicht een voor de cliënt passende maatwerkvoorziening te verstrekken”, geeft minister De Jonge aan. “Eventuele financiële problemen op gemeentelijk niveau kunnen en mogen daarbij geen rol spelen! Als een cliënt of zijn vertegenwoordiger van mening is dat de door de gemeente verstrekte maatwerkvoorziening niet passend is, is bezwaar en beroep mogelijk en kan de passendheid van de voorziening bij de rechter worden getoetst.”
Innovatie
Liane vindt dat gemeenten moeten kunnen rekenen op steun van de overheid bij het openhouden van dagbesteding en het verder opschalen hiervan. “Ik vroeg de minister ook aan te geven hoe hij innovatie binnen dagbesteding stimuleert, zodat deze beter toegankelijk is en waardoor er meer gebruik van dagbesteding zal worden gemaakt. Op die manier worden mantelzorgers meer ontlast.” De bewindsman gaf aan een inspiratiewijzer te laten ontwikkelen die inzicht geeft in effectieve interventies en goede voorbeelden. Hij faciliteert onderlinge kennisuitwisseling en stelt aan ruim dertig gemeenten een incidenteel budget beschikbaar om lokaal aan de slag te gaan met de versterking van aanbod voor thuiswonende mensen met dementie.
Casemanager dementie
In haar schriftelijke vragen ging Liane ook in op het belang van de casemanager dementie. “Wordt die actief ingezet bij het zoeken naar oplossingen om dagbesteding ook daadwerkelijk verder te verruimen?”, vroeg ze. “En erkent de minister hiermee ook de meerwaarde van de casemanager?” De minister liet weten de meerwaarde van een casemanager voor mensen met dementie en hun naasten zeker te erkennen. “Een casemanager heeft vanzelfsprekend een rol in het meedenken over het bezoeken en mogelijk maken van dagbesteding, juist ook met het oog op geldende maatregelen”, aldus de minister.
