Gezondheid

Sluiting kinderhartcentra: neem geen onomkeerbare besluiten

“Neem geen onomkeerbare besluiten terwijl we nog niet zover zijn”, zei Liane den Haan in het debat over de sluiting van twee kinderhartcentra. De NZa heeft bedenkingen geuit over het nú nemen van een besluit over het concentreren van kinderhartzorg. En door Utrecht te sluiten wordt de keten met kinderoncologie verbroken, wat niet in het belang is van patiëntjes met kinderkanker.

“Iedereen – ook ik – wil topkwaliteit van de zorg in de kinderhartcentra; Nederland moet tot de Europese en mondiale top horen op dit gebied”, zei Kamerlid Liane den Haan in het debat over de voorgenomen sluiting van de kinderhartcentra in Utrecht en Leiden.

Regionale dekking

Volgens Liane snijdt het argument regiospreiding en toegankelijkheid van zorg geen hout bij de keuze voor Rotterdam en Groningen als enige twee Nederlandse kinderhartcentra. “De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft zelfs berekend dat bij een keuze voor Groningen de reistijd lánger is dan bij een keuze voor Rotterdam en Utrecht”, betoogde Liane. Ze pleitte ervoor te kijken naar regionale dekking in plaats van regionale spreiding, zoals nu is gebeurd. “Het noordoosten is een krimpregio. Het zuidoosten een groeiregio. Waarom houdt de minister hier geen rekening mee? En er wonen ook minder mensen in het noordoosten dan in het zuidoosten.”

Kinderen met kanker

“Neem geen onomkeerbare besluiten terwijl we nog niet zover zijn”, drukte Liane de minister op het hart. “En kijk daarbij zorgvuldig naar het belang van kinderen met kanker.” In het UMC Utrecht worden naast de negen à tien complexe kinderhartoperaties ook nog zeker zestig operaties en interventies uitgevoerd bij kinderen met kinderkanker. “Van die zestig patiëntjes hebben er twintig tot dertig spoedzorg nodig, waarbij een kindercardiochirurg en een kindercardio-anesthesioloog aanwezig moeten zijn. Dit kan door de concentratie van zorg en de integrale kindzorg die in Utrecht geleverd wordt”, schetste Liane.

Hoog-specialistische ketenzorg

Omdat in Utrecht de kinderoncologie is geconcentreerd en zeer jonge kankerpatiëntjes met grote regelmaat hartchirurgie of hartinterventies nodig hebben, diende Liane een motie in waarin ze de regering verzoekt alles op alles te zetten om de hoog-specialistische ketenzorg voor kinderen met kinderkanker niet te verbreken en hier éérst goed onderzoek naar te doen.

 


 

De volledige inbreng van Kamerlid Liane den Haan bij het debat over het besluit tot sluiten van de kinderhartcentra met minister Kuipers van Volksgezondheid.

“Er is een hoop te doen over de concentratie van zorg voor kindjes met een aangeboren hartafwijking. En terecht.

De minister geeft in zijn brief van 13 februari aan dat hij streeft naar topkwaliteit van deze zorg en hij wil op lange termijn deze zorg borgen en verbeteren.

Nederland moet tot de Europese en mondiale top horen op dit gebied. Dat steun ik van harte! En ik kan mij niet voorstellen dat er iemand is die betrokken is bij dit dossier die deze inzet niet steunt.

En dus moet dit belangrijke besluit ook op inhoudelijke gronden genomen worden. De vijf inhoudelijke criteria snap ik dan ook heel goed. En daar is nog een zesde criterium bijgekomen, namelijk dat van regionale toegankelijkheid en spreiding.

Ik heb het hele dossier bestudeerd. En ik kan nergens een inhoudelijke onderbouwing vinden voor dit besluit. Ik zie dat het toegevoegde criterium van regionale spreiding van doorslaggevende aard is en dat vind ik zeer bezwaarlijk. Het is zelfs discutabel. Maar erger nog: het doet geen recht aan de inzet van de minister op het wáárom de concentratie belangrijk is. Namelijk de vijf andere en veel zwaarwegendere criteria.

En wat ook vreemd is, is dat de minister vorig jaar om deze tijd in een brief van 11 februari bevestigt dat hij zich goed kan vinden in het besluit van zijn ambtsvoorganger. De minister gaf aan dat als de NZa na een impactanalyse tot een andere, inhoudelijk beargumenteerde, conclusie komt hij dit wil heroverwegen.

Maar de NZa impactanalyse geeft geen ander beeld. Sterker nog, de NZa geeft aan dat nu concentreren risicovol is. Waarom vraagt de minister om een impactanalyse als hij er toch helemaal niets mee doet? Ik ken minister Kuipers als iemand die de inhoud altijd voorop heeft staan. Dus wat is hier gebeurd? Waar is de inhoudelijke onderbouwing? Graag een reactie van de minister.

Waarom deze draai van minister Kuipers? Want heel eerlijk gezegd snijdt het argument regiospreiding en toegankelijkheid van zorg hier geen hout.

De NZa heeft zelfs berekend dat bij een keuze voor Groningen de reistijd langer is dan bij een keuze voor Rotterdam en Utrecht.

Verder is regionale spreiding een non-argument. Het zou hier moeten gaan om regionale dekking. Het noordoosten is een krimpregio. Het zuidoosten een groeiregio. Waarom houdt de minister hier geen rekening mee? En er wonen ook minder mensen in het noordoosten dan in het zuidoosten. Temeer een argument om in plaats van regionale spreiding juist te kijken naar regionale dekking.
Bovendien, als de minister patiënten gaat dwingen om behandeld te worden in Groningen zal de reistijd behoorlijk gaan toenemen. De toegankelijkheid en vrije artsenkeuze komt dus in het gedrang. Kan de minister reageren op het feit dat regionale dekking belangrijker is dan regionale spreiding?

En verder gaat de NZa ervan uit dat het UMC Groningen maar een toename zal hebben van 15 procent in patiëntenaantallen. Hiermee ontstaat er geen volwaardig hartcentrum en zal Groningen niet aan de kwaliteitseisen kunnen voldoen. Wat is dan de volgende stap? Groningen dicht en alles naar Rotterdam? Als dat het doel is, doe dat dan meteen en communiceer hier transparant over. Graag een reactie van de minister.

Concentreren van zorg doen we om hoogstaande kwaliteit van zorg te kunnen borgen. Daar moet het over gaan, over kwaliteit.

Daarom verbaasde het mij ook zeer dat zowel de NZa, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) alsook de minister helemaal niet heeft gekeken naar het belang van patiëntjes met kinderkanker. Naast de 9 à 10 zeer complexe kinderhartoperaties zijn er ook nog zeker 60 operaties en interventies nodig voor kinderen met kinderkanker. Van die 60 patiëntjes hebben er 20 tot 30 spoedzorg nodig, waarbij een kindercardiochirurg en een kindercardio-anesthesioloog aanwezig moet zijn. Dit kan door de concentratie van zorg en de integrale kindzorg die in Utrecht geleverd wordt.

Deze kindjes kunnen niet reizen, die hebben geen tijd te verliezen. Die overleven het vervoer en de reistijd niet. Deze omissie moet de minister goedmaken. Dit kan echt niet! Concentratie van kinderoncologie in Nederland was een grote wens. Dat ging niet zonder slag of stoot. Maar is zeer succesvol geweest. Ook internationaal. En moet dus meegewogen worden.

De NZa zegt: het is risicovol om een besluit te nemen over locaties als er geen zicht is op noodzakelijke andere concentratiebewegingen in de toekomst.

De NZa zegt: kom eerst met een integraal toekomstperspectief op het academisch zorglandschap.

En ik vraag de minister: neem geen onomkeerbare besluiten terwijl we nog niet zover zijn. En kijk daarbij zorgvuldig naar het belang van kinderen met kanker. En vooral: heb hart voor al die zorgprofessionals, hun ouders maar vooral voor al die hartenkindjes. Want zij verdienen het allerbeste!”

Foto: Petitieaanbieding in de Tweede Kamer van UMC Utrecht.

Deel dit artikel via

Wilt u graag op de hoogte blijven?
Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief!