Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank (DNB), zegt voorstander te zijn van het belasten van de eigen woning in box 3 in plaats van in box 1. Wie flinke overwaarde op zijn of haar huis heeft, zoals veel ouderen, is hierdoor een heel stuk duurder uit. Ouderen zijn eerst jarenlang aan de inkomenskant benadeeld en gaan nu, als het aan Knot ligt, ook nog eens aan de kostenkant gepakt worden. Ik vraag me dan ook echt af: heeft Klaas Knot iets tegen ouderen?
De rente is al een tijd zeer laag. Dat komt door de acties van de Europese Centrale Bank (ECB). Het is Klaas Knot – als bestuurslid van de ECB – nooit gelukt om deze kunstmatig lage rente door zijn Europese bank te verhogen. Voor gepensioneerden deed hij er zelfs nog een schepje bovenop door voor de pensioenen een lagere rekenrente voor te schrijven dan de andere Eurolanden doen. Ook nu de inflatie oploopt, komt de ECB nog steeds niet echt in beweging. En ook Klaas Knot ziet geen reden om de extra lage rente aan te passen.
De gevolgen van deze lage rente zijn bekend: de pensioenen worden al tijden niet geïndexeerd (soms worden ze zelfs verlaagd). En daarnaast hebben we nu ook te kampen met een oververhitte huizenmarkt. Voor dat laatste heeft Klaas Knot het volgende bedacht: hij stelt voor om koopwoningen in box 3 te plaatsen. Na jarenlang aandringen op aflossen van de hypotheekschulden, wil hij nu de vrije waarde van een woning gaan belasten.
En dat plan heeft grote impact. Sterker nog: dat kunnen veel mensen waarschijnlijk niet betalen. Want is het vaak zo dat hoe langer mensen een koopwoning hebben, hoe meer zij hebben afgelost en hoe meer de waarde van het huis is gestegen. En daarmee dus ook de vrije waarde. Stel dat iemand aan het begin van deze eeuw een huis kocht van een ton, dan is het helemaal niet vreemd dat dat huis nu meer dan het dubbele waard is. Als de hypotheek al grotendeels of helemaal is afgelost, wat bij veel ouderen het geval is, dan zou dat kunnen betekenen dat er € 200.000,- in box 3 wordt belast. Hoe moeten ouderen dat betalen als ze alleen een AOW (of een klein aanvullend pensioen) hebben? Hun vermogen zit immers in de stenen en niet in hun portemonnee.
Daarom zeg ik: laten we snel voorbijgaan aan dit onzalige plan! Zeker omdat het ook niet zal helpen om het vertrouwen van mensen te herwinnen. Laat Knot zich richten op een hogere rente en nu eens écht resultaten boeken bij de ECB! Dat is de moeder van bovengenoemde problemen. Ouderen zien hun pensioen al jarenlang niet stijgen en zijn dus aan de inkomenskant al sterk benadeeld. Gaan we dat aan de kostenkant nu nog eens dunnetjes overdoen? Ik vraag mij oprecht af: wat heeft Klaas Knot toch tegen ouderen?
Liane den Haan
Tweede Kamerlid GOUD Nederland
► Dit opiniestuk verscheen ook in dagblad Trouw: klik hier