Momenteel leven zo’n 800.000 mensen met kanker en dit aantal neemt de komende jaren alleen maar toe. Om deze grote groep mensen, hun naasten en nabestaanden laagdrempelige psychosociale zorg te bieden, zijn er de Centra voor leven met en na kanker. Op uitnodiging van brancheorganisatie IPSO en KWF nam Liane den Haan een kijkje in het centrum in Woerden.
De cijfers liegen er niet om. Momenteel leven er 830.000 mensen met kanker en dit aantal loopt in 2030 op tot zo’n 1,4 miljoen. Met de groeiende groep (ex-)patiënten neemt de vraag naar goede ondersteuning en begeleiding toe. De informele zorg zoals geboden in de IPSO-centra kan een belangrijke bijdrage leveren aan toekomstbestendige zorg. Zeker in een tijd dat zorgkosten alleen maar stijgen en we kampen met een tekort aan zorgpersoneel. Liane den Haan diende in januari een motie in waarin zij pleit voor een integrale visie op informele zorg. Hierin wordt onder andere het belang van mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg meegenomen.
Structurele financiering vanuit de overheid
Met de zorg en ondersteuning die de 4.500 getrainde vrijwilligers van de IPSO-centra bieden kunnen de centra-patiënten, naasten en nabestaanden de broodnodige ondersteuning bieden. “Maar daar is wel structurele financiering voor nodig”, aldus Sonja Robben. “Op dit moment worden de 68 centra – op 81 locaties – gefinancierd vanuit fondsenwerving. Tijdens corona hebben we ervaren dat dit een zeer kwetsbare basis is. De noodzaak voor een stabiele basisfinanciering werd nog duidelijker.” Volgens de IPSO-directeur moeten de IPSO-centra zich vooral richten op dat waar het om draait: de psychosociale ondersteuning van mensen die leven met en na kanker, en niet op financieringsvraagstukken.
Mes snijdt aan twee kanten
“Hoe kan het dat dit initiatief niet geheel door de overheid gefinancierd wordt?”, was een vraag die Liane zichzelf hardop stelde over het initiatief waar zij het belang en nut van inziet. “Het mes snijdt namelijk aan twee kanten. Allereerst heb je de gezondheidswinst, maar tegelijkertijd ontlast je mantelzorgers en de reguliere zorg hiermee.”
Lees verder onder de foto
Er moet een doorbraak komen
Adri van Montfort, voorzitter van het IPSO-centrum in Woerden: “Dit gaat over welzijn, waarbij de zorg denkt: dit is niet van ons. Bij de gemeente moeten we, ondanks de goede band, ook enorm ons best doen voor een minimale bijdrage.” Directeur Robben vult aan: “Ze denken: het is er toch al, het is al goed geregeld.” Maar volgens Robben ‘moet er echt een doorbraak komen’. “Financiering die structureel vanuit de overheid zou moeten komen”, zo vult Liane aan. “Financiering die onder andere de coördinatie en training van de vrijwilligers moet kunnen borgen.”
Te weinig aandacht vanuit formele zorg
Daar waar enerzijds te weinig financiering vanuit de overheid komt, wordt er anderzijds vanuit de formele zorg nog te weinig geattendeerd op de IPSO-centra. Artsen zijn er veelal niet bekend mee of verwijzen bijvoorbeeld vanwege tijdsgebrek niet door. En dat is zonde. “Gezondheidswinst, fysiek en mentaal, wil je zo hoog mogelijk krijgen”, stelt Liane. “Maar dan moet je als patiënt wel de weg weten en weten wat voor aanbod er is.”
Warm bad
Tijdens het werkbezoek schuift ondertussen een van de gasten van het centrum aan: “Voor mij is dit een warm bad. Het duurde even voordat ik hiernaartoe durfde, maar nu ik de stap gezet heb wil ik de mooie gesprekken met gasten en vrijwilligers niet meer missen. Hier vind ik herkenning en kan ik mijn hoofd leegmaken”, aldus de gast.
Steun voor mensen die leven met kanker
IPSO en KWF bundelen hun krachten als het gaat om kwaliteit van leven. Een woordvoerder van KWF: “Wij vinden het belangrijk dat er meer aandacht voor informele zorg komt. Daarom werken we intensief samen met IPSO en de centra. Vrijwilligers en lotgenoten spelen een essentiële rol in de begeleiding en steun van mensen die leven met en na kanker en hun naasten. De impact van kanker is groot, zelfs jaren na een behandeling kan iemand nog behoefte hebben aan informele ondersteuning. De informele zorg zoals in het Centrum voor leven met en na kanker hier in Woerden wordt geleverd zou standaard in oncologische zorgpaden moeten worden opgenomen.”
