Als ouderen kunnen verhuizen naar een voor hen geschikte en betaalbare woning, komen er honderdduizenden huizen vrij. Dat is dé oplossing voor de problemen op de woningmarkt, vindt Liane den Haan.
Alleen als de Rijksoverheid de regie neemt, kan woningbouw in ons land echt versneld worden. Dat moet je niet overlaten aan gemeenten, vindt Liane den Haan. “Alleen met centrale regie kan de totale woningopgave tot 2030 slagen”, stelt Liane, die bij het wetgevingsoverleg Wonen vooral ook aandacht vroeg voor ouderen. Volgens het Tweede Kamerlid staan we voor de immense uitdaging voor het steeds groter wordende aantal ouderen geschikte woningen te bouwen.
Dé oplossing
“Veel ouderen willen graag verhuizen: ruim 30 procent van hen is actief op zoek naar een woning die beter bij hen past. Maar die woningen zijn er niet! Komen die er wel, dan is dat dé sleutel om de woningmarkt te openen. Want als ouderen kunnen verhuizen, dan komen er honderdduizenden woningen vrij. Allemaal woningen voor gezinnen en starters. Bouwen voor oud, is dé oplossing voor jong!”
Kostendelersnorm
Liane den Haan hield minister Ollongren ook voor dat kostendelersnorm moet worden afgeschaft. “Iemand krijgt een lagere uitkering als hij met een andere volwassene in één huis woont. Mensen komen hierdoor in de armoede of zelfs op straat terecht. Dat kan echt niet!”, aldus Liane. Daarnaast vroeg zij aandacht voor planvorming van specifieke ouderenhuisvesting voor mensen met dementie.
Brandveiligheid
In haar inbreng bij het debat in de Tweede Kamer stond Liane ook stil bij brandveiligheid. Ouderen lopen extra risico bij brand omdat zij minder mobiel zijn en ook nog vaak in oudere, meer brandgevaarlijke woningen wonen. “De overheid moet goede eisen stellen aan brand- en rookwerendheid in de bouwregelgeving”, betoogde Liane. Ze pleitte er tevens voor dat kleine zorginstellingen moeten blijven voldoen aan inspectiecertificering door de brandweer. De minister wil deze verplichting laten vervallen. “In deze kleine zorginstellingen wonen kwetsbare mensen die vaak niet zelfstandig het pand kunnen verlaten. Daar is brandveiligheid juist heel belangrijk”, aldus Liane, die minister Ollongren vroeg of zij bereid is af te zien van dit voornemen.
De volledige inbreng van Liane den Haan bij het Wetgevingsoverleg over het begrotingsonderdeel Wonen en Ruimte met minister Ollongren van Binnenlandse Zaken.
“Ik ben blij dat het kabinet 1 miljard euro inzet voor de woningbouw. Maar daarmee zijn we er nog niet. Die woningen moeten nog gebouwd worden terwijl we nu al een gigantisch probleem hebben. We moeten dus versnellen en dat kan volgens mij alleen als de Rijksoverheid de regie neemt. Dit moet je niet aan gemeenten overlaten. Dit kan alleen slagen met centrale regie. En pak door: als we nú geen actie ondernemen, dan komt de totale woningopgave tot 2030 alsnog in het gedrang.
Ik wil graag speciaal aandacht vragen voor ouderen. Het aantal alleenwonende ouderen neemt door de vergrijzing snel toe. We staan voor een immense uitdaging om ervoor te zorgen dat al deze mensen een geschikte woning hebben waar zij goed oud kunnen worden. Passende woningen met zorg en voorzieningen zoals een supermarkt en apotheek dichtbij. In leefbare en veilige wijken waar mensen worden uitgenodigd om dingen samen te doen, zodat eenzaamheid minder op de loer ligt.
Gemeenten hebben hierbij een belangrijke rol. Zij moeten zorgen dat hun inwoners goed kunnen wonen. In het debat Ouderenhuisvesting heb ik een motie ingediend om gemeenten te verplichten een woon-leefvisie op te stellen. Kan de minister mij vertellen hoeveel gemeenten dit al hebben gedaan?
Er wordt vaak gezegd dat ouderen niet willen verhuizen. Maar uit onderzoek blijkt dat meer dan 30% van de ouderen actief op zoek is naar een woning die beter bij ze past. Maar die woningen zijn er niet. En daardoor zitten veel ouderen opgesloten in een te groot huis met een steile trap en drempels. Met de kans dat ze vallen en zware zorg nodig hebben.
Meer seniorenwoningen bouwen, dat is de sleutel om de woningmarkt die helemaal op slot zit, te openen. Want als ouderen kunnen verhuizen, dan komen er honderdduizenden woningen vrij. Allemaal woningen voor gezinnen en starters. Bouwen voor oud is dus dé oplossing voor jong.
Op pagina 17 van de begroting staat dat er zowel dit jaar als volgend jaar 20 miljoen euro beschikbaar is voor het stimuleren van geclusterde woonvormen. Mijns inziens is dat veel te weinig, maar kan de minister iets zeggen over aanvragen die gedaan zijn om aanspraak te maken op dit budget?
Dan de verhuurderheffing. Die is met 500 miljoen verlaagd, maar dat is niet genoeg. Door de stijgende WOZ-waarden wordt het effect teniet gedaan. Net als de Woonbond vind ik het niet ethisch en ondoelmatig om geld uit de sociale huursector te onttrekken ten gunste van de schatkist. Ik pleit daarom voor het afschaffen van de verhuurderheffing zodat dit geld besteed kan worden aan het bouwen én verbeteren van woningen.
Ik wil ook graag aandacht voor de kostendelersnorm: iemand krijgt een lagere uitkering als hij met een andere volwassene in één huis woont. Mensen komen hierdoor in de armoede of zelfs op straat terecht. Dat kan echt niet. Is de minister het met mee eens dat de kostendelersnorm moet worden afgeschaft?
Dan dementie. Op dit moment zijn er 300.000 mensen met dementie in Nederland. In 2040 zijn dat er 600.000! Mensen met dementie willen graag zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Maar dat kan alleen met passende zorg en voorzieningen in de buurt. Voor henzelf én voor hun mantelzorgers. Daarom is het cruciaal dat bij de planvorming van ouderenhuisvesting specifieke aandacht komt voor mensen met dementie. Is de minister dit met mij eens en hoe borgt zij dit?
Ouderen zijn kwetsbaar als het om brandveiligheid gaat. Zij merken een beginnende brand minder snel op en de niet-geschikte woningen waar ik het eerder over had, zijn vaak brandgevaarlijker. Met achterstallig onderhoud, bedrading en apparatuur die niet meer voldoet. Goede woonvormen voor ouderen kan veel slachtoffers van brand voorkomen. Maar dan moet de overheid wel goede eisen stellen aan rookwerendheid in de bouwregelgeving. Heeft de minister hier oog voor en wil zij de regelgeving hierop aanpassen?
De minister wil de brandveiligheid in kleine zorginstellingen afschalen door de verplichting tot doormelding naar de brandweer en inspectiecertificering te laten vervallen. In deze instellingen wonen kwetsbare mensen die vaak niet zelfstandig het pand kunnen verlaten. Daar is brandveiligheid dus juist belangrijk. Is de minister bereid af te zien van dit voornemen?”