Kamerlid Liane den Haan vindt dat beweeg- en sportbeleid meegenomen moet worden in een woonleefvisie die elke gemeente zou moeten hebben. “Want sporten en bewegen is goed voor ons, daarover is iedereen het eens”, zei Liane bij het Wetgevingsoverleg Sport en bewegen in de Tweede Kamer.
Liane: “Sporten en bewegen draagt bij aan het gezond oud worden. De onderzoeken hierover liegen er niet om: van sporten en bewegen slaap je beter, je krijgt sterkere botten en spieren, het is goed tegen hart- en vaatziekten, verkleint de kans op dementie, vermindert het risico op vallen en daarmee op fracturen, het vermindert eenzaamheid.” Alle reden om er alles aan te doen om zoveel mogelijk mensen aan het bewegen te krijgen en houden, vindt het Kamerlid.
Buurtsportcoaches
Liane richtte de schijnwerper op de buurtsportcoaches. “Hun inzet is een belangrijk middel om mensen aan het bewegen te krijgen”, zei Liane en ze vroeg staatssecretaris Blokhuis of er onderzoek gedaan is naar hoe bekend de buurtsportcoach is onder ouderen en wat die voor ouderen kan betekenen.
Valpreventiecursussen
Liane brak ook een lans voor valpreventiecursussen en het informeren van ouderen hoe ze zelf een lelijke val kunnen voorkomen. “Want vorig jaar belandden liefst 103.000 mensen van 65 jaar of ouder na een val op de spoedeisende hulp”, vertelde Liane. “Naast de persoonlijk ellende kost dit de maatschappij 1,4 miljard euro per jaar. Van dat cijfer schrik ik elke keer weer. Daarom moeten gemeenten inzetten op valpreventiecursussen.”
Moties
Liane diende een motie (voorstel) in om de regering aan te sporen in wijken waar veel ouderen wonen beweegtuinen te plaatsen. Beweegtuinen zijn plekken in een park of plantsoen waar mensen met behulp van toestellen lichamelijke oefeningen kunnen doen in de buitenlucht. Sommige gemeenten zijn al bezig met het plaatsen van beweegtuinen voor ouderen, maar in veel andere gemeenten wordt dat nog onvoldoende opgepakt. En dat is jammer, want een beweegtuin is niet alleen een plek om te bewegen, maar ook goed voor het opdoen van sociale contacten!
De motie is door de Tweede Kamer aangenomen!
Een voorstel (motie) van Liane den Haan om gemeenten ertoe aan te zetten om in plaats van woonzorgvisies woonleefvisies op te stellen, om zo integraal beleid te maken over wonen en leven in een gemeente, werd al eerder door de Tweede Kamer aangenomen. Liane vroeg in een nieuwe motie om ook het sport- en beweegbeleid in die woonleefvisies van gemeenten op te nemen.
Ook deze motie van Liane werd door de Tweede Kamer aangenomen!
De inbreng van Liane den Haan bij het Wetgevingsoverleg Onderdeel Sport en Bewegen van de begroting VWS 2022 en aanverwante zaken met staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport:
“We zijn het hier allemaal over eens dat sporten en bewegen goed voor ons is. Het draagt bij aan het gezond oud worden. De onderzoeken hierover liegen er niet om: van sporten en bewegen slaap je beter, je krijgt sterkere botten en spieren, het is goed tegen hart- en vaatziekten, verkleint de kans op dementie, vermindert het risico op vallen en daarmee op fracturen, het vermindert eenzaamheid. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het is daarom belangrijk dat we er alles aan doen om zoveel mogelijk mensen aan het bewegen te krijgen en houden.
Een belangrijk middel om mensen aan het bewegen te krijgen is de inzet van buurtsportcoaches.
Er waren op 1 september 2020 6012 personen aan het werk als buurtsportcoach, in totaal 3.468 fte. Hoeveel van die fte’s wordt daadwerkelijk aan ouderen besteed? Kan de staatssecretaris daar iets over zeggen? En is duidelijk hoeveel ouderen worden bediend?
Ik lees dat gemeenten meer geld krijgen om buurtsportcoaches aan te stellen, doen ze dat ook daadwerkelijk, of wordt geld gebruikt om andere gaten op te vullen?
Ook wil ik vragen of er onderzoek gedaan is naar hoe bekend de buurtsportcoach is onder ouderen en wat die voor je kan betekenen. Zelf lees ik daar weinig over terug. Graag een reactie.
Ziekenhuis Gelderse Vallei heeft goed contact met een buurtsportcoach. Als iemand bijvoorbeeld aan een knie is geopereerd vindt er eerst een revalidatie plaats met een fysio en daarna wordt die persoon doorverwezen naar de buurtsportcoach. Iemand kan dan bijvoorbeeld via die coach aansluiten bij een wandelclub, zodat zij in sociaal verband in beweging blijven. Zijn er meer ziekenhuizen die dit doen? En hoe bekend is die buurtsportcoach bij huisartsen en zorg- en welzijnsorganisaties?
Een groot deel van de gemeenten zet buurtsportcoaches in om de kwaliteit van bewegingsonderwijs te vergroten. Terwijl buurtsportcoaches hiervoor niet bedoeld zijn. Zij zijn er om de samenwerking te versterken tussen betrokken partijen en om het sport- en beweegaanbod te vergroten. Graag een reactie van de staatssecretaris hierop.
Ook blijkt dat veel gemeenten de evaluaties van de inzet van buurtsportcoaches nog niet op orde hebben. Dan is natuurlijk moeilijk aan te tonen dat het goed gaat. Kan de minister in gesprek gaan met de VNG en aansturen op het doen van een goede evaluatie?
De geriatrische afdeling van het Diakonessenziekenhuis is zo ingericht om bewegen te stimuleren. Dat is heel erg mooi; zijn er al andere ziekenhuizen die dit oppakken? Het concept heet ‘het reactiverend ziekenhuis’. Is daar al iets over bekend of het werkt? Zijn er meer ziekenhuizen die dit toepassen?
Vorig jaar belandden 103.000 mensen van 65 jaar of ouder na een val op de spoedeisende hulp. Naast de persoonlijk ellende kost dit de maatschappij 1,4 miljard euro per jaar. Ik schrik elke keer weer als ik dit cijfers zie. Het is belangrijk dat er door gemeenten wordt ingezet op valpreventiecursussen, maar ouderen kunnen zelf ook maatregelen nemen.
Een voorbeeld daarvan zijn spier- en botversterkende oefeningen. Die helpen voor goede balans en gaan fracturen tegen na een val. Het is niet voor niets dat dit is opgenomen in de beweegrichtlijnen. Wat ook helpt zijn balansoefeningen. In 2017 adviseerde de Gezondheidsraad om dit op te nemen in de beweegrichtlijnen voor ouderen. Dat is ook gebeurd. Maar hoe bekend zijn deze beweegrichtlijnen eigenlijk bij ouderen? En hoe bekend zijn de andere beweegrichtlijnen? Kan daar niet meer en gericht over gecommuniceerd worden?
In het beleidsadvies Bewegen 2021-2040 dat voortgekomen is uit het interdepartementale werkgroep Bewegen het nieuwe normaal staan goede adviezen om meer mensen aan het bewegen te krijgen en houden. Het volgend kabinet gaat hiermee ook aan de slag. Gemeenten zijn op dit moment bezig met het opstellen van woonzorgvisies. Ik heb al meerdere malen gepleit om welzijn ook in deze visies te betrekken. Elke gemeente zou eigenlijk een integrale woonleefvisie moeten hebben. Er is ook een motie van mij aangenomen die vraagt aan de regering om ervoor te zorgen dat elke gemeente zo’n visie heeft. maar helaas wordt er nog steeds gesproken over een woonzorgvisie.
Is de staatssecretaris het met mij eens dat het beweeg- en sportbeleid ook mee genomen zou moeten worden bij zo’n woonleefvisie? Het beleidsadvies zou hier goed in meegenomen kunnen worden.
Tot slot: de beweegtuinen. Op sommige plekken in Nederland werken gemeenten en zorgverzekeraars samen om beweegtuinen voor ouderen te plaatsen. Wordt dit in alle gemeenten voldoende opgepakt? Het is namelijk niet alleen belangrijk voor het bewegen maar ook voor de sociale contacten. Beweegtuinen zijn ook een ontmoetingsplek.”
