De zorgsector verduurzamen kan het best door heel stevig in te zetten op het voorkómen van ziektes, vindt Liane den Haan. Het inzetten op leefstijlpreventie is tot nu toe te halfbakken, oordeelt het Kamerlid: “We moeten echte stappen zetten, en stoppen met halfslachtige maatregelen!”
Het is paradoxaal: de zorg in Nederland is verantwoordelijke voor 7 procent van de CO2-uitstoot en dat draagt niet bij aan een gezonde leefomgeving. De zorg die mensen niet gezonder maakt, dat is niet de bedoeling. Daarom is het goed dat er werk wordt gemaakt van verduurzaming van de zorg. “En dat begint met voorkómen in plaats van genezen”, vindt Liane den Haan.
Echte stappen zetten
Tijdens het debat met minister Ernst Kuipers over verduurzaming van de zorg legde Liane vooral de nadruk op preventie, omdat dat niet alleen grote positieve gevolgen heeft voor de gezondheid van mensen maar ook op de verduurzaming van de zorgsector. “Verduurzamen lukt alleen maar als het kabinet doorpakt en echte maatregelen neemt”, zei het Tweede Kamerlid van GOUD. Ze wees erop dat er tot nu toe eigenlijk alleen nog maar veel onderzoeken en pilots zijn geweest. “En bovendien is het preventieakkoord wat mij betreft niet stevig genoeg. We moeten echte stappen zetten, stoppen met halfslachtige maatregelen en gewoon gaan doen!”, aldus Liane.
Heruitgifte van medicijnen
Zorgverduurzaming gaat natuurlijk ook heel goed door geen medicijnen meer te verspillen. Samen met collega-Kamerlid Joba van den Berg (CDA) presenteerde Liane vorig jaar het actieplan Verspil geen pil, om terugdringen van geneesmiddelengebruik te bevorderen. In de Tweede Kamer werd deze week een petitie aangeboden die pleit voor heruitgifte van medicijnen. “Er is een ziekenhuisapotheek waar de heruitgifte van medicijnen al plaatsvindt”, zei Liane. Ze stelde voor deze mogelijkheid te versnellen. Het mes snijdt dan aan twee kanten: goed voor de verduurzaming én voor het terugbrengen van de kosten in de zorg.
De volledige inbreng van Liane den Haan bij het debat over de verduurzaming van de zorg met minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid.
“Voor Goed ouder worden – waar GOUD voor staat – is goede, toegankelijke en betaalbare zorg cruciaal. Evenals een gezonde leefomgeving. En daar schuurt het, want de zorg is verantwoordelijke voor 7 procent van de CO2-uitstoot, en dat draagt niet bij aan die gezonde leefomgeving. De zorgvraag neemt alleen maar toe, dus het is belangrijk dat we samen met de sector werk maken van de verduurzaming van de zorg.
En dat begint natuurlijk bij het voorkomen in plaats van genezen. In de Green Deal is afgesproken dat betrokken partijen inzetten op preventie, en daar is nog een wereld te winnen. Daarin hebben gemeenten ook een grote rol. Is er een reden dat de VNG niet is aangesloten bij de Green Deal?
De terechte inzet op leefstijlpreventie kan natuurlijk alleen bijdragen aan de verduurzaming van de zorg als het kabinet doorpakt en echte maatregelen neemt. We doen wel erg veel onderzoeken, pilots en programma’s en het preventieakkoord is wat mij betreft niet stevig genoeg. We moeten echte stappen zetten, en stoppen met halfslachtige maatregelen en gewoon gaan doen.
In de Green Deal en de uitwerking daarvan zie ik dat het vooral, en ik zei het al: terecht, gaat over de inzet van leefstijlpreventie. Gezonde voeding, inbedding gezonde leefstijl, sport en bewegen. Maar in hoeverre wordt medische preventie meegenomen in het tegengaan van verduurzaming in de zorg?
Ik snap bijvoorbeeld dat een vaccin ook vervuilend is, maar in hoeverre verhoudt de vervuiling door een vaccin zich tot de behandeling die wellicht nodig is zonder vaccin? Wil de minister ook medische preventie tegen het licht van duurzaamheid houden. En wordt daar ook rekening mee gehouden als het gaat om kosteneffectiviteit?
Vorig jaar heb ik samen met mevrouw Van den Berg een actieplan ‘terugdringen van geneesmiddelengebruik’ oftewel ‘Verspil geen pil’ aan de minister gepresenteerd. Ik ben blij dat één voorstel al is afgehandeld en dat vier voorstellen zijn opgenomen in de Green Deal. Afgelopen dinsdag is een petitie aangeboden die pleit voor heruitgifte van medicijnen. Ik zie in de uitwerking van de Green Deal dat de KNMP aan de slag gaat met het evalueren van de mogelijkheden tot de heruitgifte van medicijnen. In een brief van de minister over de heruitgifte van dure geneesmiddelen staat een voorbeeld van een ziekenhuisapotheek waar de heruitgifte van medicijnen al plaatsvindt.
Is er niet een mogelijkheid om dit te versnellen? Het gebeurt namelijk al in de praktijk.
Dan nog een vraag over de Governance. Vaak een ondergeschoven kindje, maar essentieel voor het succes van een programma. Hoe ziet de minister de rol van het ministerie hierin?”