Waarom versnelt minister De Jonge de bouw van ouderenhuisvesting en geclusterde woonzorgprojecten niet? Dat lost veel problemen op de woningmarkt op, want als ouderen doorstromen naar goede, passende woningen komt de doorstroom voor jongeren en gezinnen op gang.
Er is landelijke regie nodig om de problemen op de woningmarkt op te lossen. Alleen als er landelijke aansturing is kan de woningbouwopgave gehaald worden en kunnen de problemen daarom heen opgelost worden. Eén van die problemen is het financieren van de bouw van heel veel extra woningen. Daar is 1 miljard euro voor beschikbaar. “Uit een onderzoek van de Algemene Rekenkamer blijkt echter dat er ook geld terecht is gekomen bij projecten die tóch wel gerealiseerd zouden gaan worden”, zei Liane den Haan tegen minister Hugo de Jonge. “De Rekenkamer sprak zelfs van een cadeaubonus aan sommige projecten!”
Geen landelijke regie
Bij zijn aantreden op het Ministerie van Volkshuisvesting beloofde minister De Jonge dat er echt landelijke regie zou komen. “Maar nu blijkt dat de gemeenten eigenlijk mogen bepalen welke projecten in aanmerking komen voor extra geld”, hield Liane de bewindsman voor. “Dat is toch geen landelijke regie?”
Doorstroming
Liane benadrukte wederom dat je, om de woningmarkt van het slot te halen, moet starten met het bouwen voor oud. “De doorstroming komt daarmee op gang, waardoor meer woningen vrijkomen voor jongeren en gezinnen. Ik vind het daarom nog steeds gek dat het programma ‘Wonen en zorg voor ouderen’ als laatste wordt gepubliceerd. Wanneer kunnen we dit programma nu eindelijk verwachten en kan de minister de bouw van ouderenhuisvesting en geclusterde woonzorgprojecten niet versnellen?”
Gemeenten
Liane wil dat de minister in gesprek gaat met gemeenten over de eisen waaraan een woonleefvisie moet voldoen en over de voortgang. “Doordat de portefeuilles Wonen en Zorg vaak bij verschillende wethouders liggen, schort het aan samenwerking op dit vlak”, stelt het Kamerlid. “In gemeenten waar één wethouder over beide portefeuilles het beheer heeft, gaat het vaak veel beter.”
Huisartsenpraktijken
Liane vraagt ook aan minister De Jonge om bindende afspraken te maken over de vestiging van huisartsenpraktijken. “Veel huisartsen, vooral in de Randstad, lopen tegen huisvestingsproblemen aan. Deze huisartsen willen de praktijk graag uitbreiden, maar door ruimtegebrek kan dat niet. Alle nieuwe geschikte panden worden voor hun neus verkocht aan partijen die veel meer kunnen bieden. En ook qua huur zijn de prijzen vaak voor hen veel te hoog.”
De volledige inbreng van Kamerlid Liane den Haan bij het commissiedebat Staat van de Volkshuisvesting met minister De Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO).
“Om fijn te kunnen leven en uiteindelijk goed ouder te kunnen worden heb je in de verschillende fases van je leven een huis, een thuis nodig dat betaalbaar is, dat veilig is, dat goede voorzieningen heeft in de buurt en dat aansluit op jouw wensen op dat moment.
Hiertoe is een goede probleemanalyse van de woningmarkt essentieel. Je moet het probleem wel in kaart hebben, alleen dan weet je of de oplossing die je aandraagt, aansluit op het probleem. Logisch, zou je denken. Vorige week was ik bij de technische briefing door de Algemene Rekenkamer over hun onderzoek naar de aanpak van het woningtekort. En daar werd ik niet vrolijk van. De Algemene Rekenkamer concludeerde dat bij de invoering van de Woningbouwimpuls niet eerst een goede probleemanalyse van de woningmarkt is gemaakt. Het is ook helemaal niet duidelijk of die 1 miljard voldoende gaat bijdragen bij het realiseren van heel veel extra woningen omdat de Rekenkamer aangaf dat er ook geld terecht is gekomen bij projecten die toch wel gerealiseerd zouden gaan worden. De Rekenkamer sprak zelfs van een cadeaubonus aan sommige projecten. Toen minister De Jonge aantrad als minister van VRO was ik blij dat hij aangaf dat er landelijke regie zou komen op de woningbouwopgave en de problemen daaromheen. Maar nu blijkt dat de gemeenten eigenlijk mogen bepalen welke projecten in aanmerking komen voor extra geld. Dat is toch geen regie?
Ik weet dat er nog een nadere reactie komt, maar ik wil hem toch vragen welke aanbevelingen hij gaat meenemen uit dat rapport voor de komende jaren.
Vanaf 2024 is het de bedoeling dat het verplicht is om voor gemeenten een woonzorgvisie op te stellen. Ik heb het al vaker gezegd, er is ook een motie van mij aangenomen hierover, laten we het nu toch echt hebben over een woonleefvisie, want zo’n visie moet gaan over wonen en zorg, maar ook over bijvoorbeeld welzijn, onderwijs en veiligheid. Wat ik nu terug hoor is dat er een enorm verschil zit tussen die verschillende woonzorgvisies. Zijn sommige wel voldoende om te zetten in concrete prestatieafspraken? Welke eisen worden er gesteld aan die visies? En ik hoor ook dat, doordat de portefeuilles wonen en zorg vaak bij verschillende wethouders liggen, het schort aan de samenwerking op dit vlak. In gemeenten waar één wethouder over beide portefeuilles het beheer heeft, gaat het vaak veel beter. Gaat de minister hierover ook in gesprek met gemeenten? En moet er ook hier geen regie worden gevoerd door bijvoorbeeld een aantal eisen te stellen waaraan zo’n woonleefvisie moet voldoen?
Dan heel specifiek. Als je ouder wordt of als je een kwetsbare gezondheid hebt is het fijn om bepaalde voorzieningen in de buurt te hebben. Een daarvan is de huisarts. Maandag heb ik een bezoek gebracht aan een huisartsenpraktijk in Leiden. Een mooie praktijk met huisartsen die, ondanks alle problemen, met passie vertelden dat zij het mooiste beroep hebben dat er is. Eén van de problemen waar zij tegenaan lopen, net als veel van hun collega’s in de Randstad, is huisvesting. Deze huisartsen willen de praktijk graag uitbreiden, meer personeel aannemen, en ondanks alle personeelsproblemen, kunnen de meesten met waarnemers, AIOS (arts in opleiding tot specialist), semiartsen en coassistenten dat realiseren, maar door ruimtegebrek kan dat niet. Alle nieuwe panden die worden gebouwd die geschikt zouden zijn, worden voor hun neus verkocht aan partijen die veel meer kunnen bieden. En ook qua huur zijn de prijzen vaak voor hen veel te hoog.
Heel veel gemeenten werken ook niet altijd mee. Moeten we daar met gemeenten ook geen bindende afspraken over maken, wil ik van de minister weten?
Tot slot: om de woningmarkt van het slot te halen moet je starten met het bouwen voor oud. De doorstroming komt daarmee op gang, waardoor meer woningen vrijkomen voor jongeren en gezinnen. Ik vind het daarom nog steeds gek dat het programma Wonen en zorg voor ouderen als laatste wordt gepubliceerd. Wanneer kunnen we dit programma nu eindelijk verwachten en kan de minister de bouw van ouderenhuisvesting en geclusterde woonzorgprojecten niet versnellen?”
