De wachttijd voor nieuwe, duurdere medicijnen is in Nederland opgelopen tot bijna zeshonderd dagen. Dat is liefst een half jaar langer dan enkele jaren geleden. Liane den Haan stelde er Kamervragen over aan minister Kuipers van VWS.
Als het tegenzit moet een patiënt ruim anderhalf jaar wachten voordat hij of zij een nieuw duur medicijn voorgeschreven kan krijgen. In Nederland neemt de beoordeling van dure medicijnen en onderhandelingen over de prijs namelijk gemiddeld 597 dagen in beslag. Enkele jaren geleden was dat nog 420 dagen; patiënten wachten nu dus ruim een half jaar langer.
Sluisprocedure
De lange wachttijd wordt veroorzaakt door de onderhandelingen over de prijs die het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) met de producent voert. Dit wordt de ‘sluisprocedure’ genoemd, en het ministerie zegt daarmee honderden miljoenen euro’s te kunnen besparen, meldt het Financieel Dagblad. Het gaat vaak over nieuwe medicatie tegen kanker die tienduizenden euro’s per patiënt per jaar kunnen kosten.
Gesprekken voeren
Kankerpatiënten hebben echter vaak helemaal geen tijd om zo lang op medicijnen te wachten. In juni 2022 diende Kamerlid Liane den Haan een motie in waarin ze de regering verzocht gesprekken op te starten met partijen als het Zorginstituut en de medicijnfabrikanten over het in kaart brengen van mogelijke inkorting van de doorlooptijden van sluisgeneesmiddelen. Dat voorstel werd door de Tweede Kamer aangenomen. Na de berichtgeving in het Financieel Dagblad en de berekeningen van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), de branchevereniging van farmabedrijven, stelde Liane deze week Kamervragen aan minister Kuipers van VWS.
Doorlooptijden verbeteren
Liane wil onder meer weten hoe de gesprekken met het Zorginstituut en de fabrikanten verlopen en welke maatregelen het ministerie gaat nemen om de doorlooptijden van sluisgeneesmiddelen te verbeteren. “Hoe kan het dat het nu bijna een half jaar langer duurt om tot een prijsakkoord te komen voor dure medicijnen dan in de periode 2015 tot 2021?”, wil het Kamerlid van GOUD van de minister vernemen.
Onderhandelen over de prijs
De minister liet de Tweede Kamer weten te gaan onderhandelen over alle nieuwe medicijnen die een uitgavenpost van twintig miljoen euro of meer met zich meebrengen. Voorheen lag de lat bij veertig miljoen euro en in het coalitieakkoord is afgesproken al bij een kostenpost van tien miljoen euro te gaan onderhandelen. De minister zegt water bij de wijn te hebben gedaan omdat hij weet ‘hoe lastig het voor patiënten is’. Liane verzoekt de bewindsman te berekenen wat nu de verwachte besparingen zijn bij een sluisdrempel van twintig miljoen euro en tien miljoen euro. “En wat zijn de gevolgen van de verlaging van de sluisdrempel voor patiënten die de medicijnen nodig hebben?”, wil Liane van het ministerie weten.
Bovenmatig lang wachten
Volgens Ernst Kuipers zijn de farmabedrijven verantwoordelijk voor de trage toelating. Zij blijven ‘uitzonderlijke hoge prijzen vragen’ voor hun nieuwe medicijnen, aldus de minister. Dat mensen bovenmatig lang op hun nieuwe medicijnen moeten wachten brengt volgens Liane ook kosten met zich mee. Het Kamerlid vraagt of al onderzocht is hoe hoog die kosten zijn. Liane wil ook weten hoe de toegang voor patiënten tot geneesmiddelen tijdens de vergoedingsprocedure is geregeld in andere landen, bijvoorbeeld in Frankrijk, Duitsland en Zwitserland. “Daar zijn vast inzichten uit te halen die bruikbaar zijn voor de situatie van patiënten in Nederland”, stelt Liane den Haan.