Hoe houden we onze zorg – en dus ook de zorgverzekering – betaalbaar?, vroeg GOUD in een peiling. Er kwamen veel ideeën en voorstellen. Minder bureaucratie, minder administratieve rompslomp, minder macht voor de zorgverzekeraars, minder marktwerking en meer aandacht voor preventie waren veelgehoorde tips die ouderen aan ons kabinet geven.
Net als in andere jaren zijn ook voor 2023 de zorgpremies weer gestegen. Overstappen naar een andere zorgverzekering kan lonen, maar voor de meeste mensen geldt: voor zorg moet meer betaald worden. In een peiling van GOUD meldt ruim 42 procent van de deelnemers ongeveer 10 euro per maand meer te moeten gaan betalen. Eén op de vijf gaat 15 euro meer betalen en 22 procent moeten zelfs 20 euro of meer per maand voor de zorgverzekering opzij leggen.
Wel of niet overstappen?
Overstappen naar een andere zorgverzekering of een andere verzekeraar kan het financiële leed enigszins verzachten. Toch zegt ruim 62 procent van de deelnemers aan onze peiling niet of waarschijnlijk niet over te stappen. 17 procent is al overgestapt of acht de kans groot dat voor het eind van het jaar te doen. Dat is een erg hoog percentage: andere jaren stapte ongeveer 7 procent over, voor dit jaar verwachten verzekeraars een overstappercentage van ‘zeker meer dan 8 procent’. Daar komt nog bij dat één op de vijf ouderen in onze peiling aangeeft nog geen beslissing te hebben genomen over al dan niet overstappen naar een andere verzekeraar.
Betaalbaar houden
De grote vraag is: hoe houden we de zorg betaalbaar? Wat moet er gebeuren om de premies in 2024 niet wederom te laten stijgen? Eén deelnemer aan de peiling, een mannelijke veertiger, vat het alom heersende gevoel goed samen: “Minder bureaucratie en administratieve rompslomp. Minder managers en bovenal minder macht voor de zorgverzekeraars”.
Marktwerking
“Schaf de marktwerking binnen de zorg af”, stelt een mannelijke zestiger voor. “Het is nu wel duidelijk dat dit niet werkt. Waarom dan eraan vasthouden? Stel een centraal door de overheid gereguleerde zorgverzekering in. Ik ben ervan geschrokken hoe er in het buitenland tegen ons zorgsysteem wordt aangekeken. We zijn het lachertje van Europa! Daarom: transparantie van de zorgkosten, geen schimmige wereld waarbinnen zorgverzekeraars bepalen wat wel en niet vergoed wordt. Hetzelfde geldt voor apothekers en hun ondoorzichtige medicatiebeleid. Er moet duidelijkheid zijn: artsen schrijven voor en bepalen de zorg!”
Geen ZZP’ers en maatschappen meer
Een andere ondervraagde (man tussen 70 en 79 jaar) stelt: “Alle zorgpersoneel moet in dienst van de zorginstellingen komen. Dus geen ZZP’ers meer en geen maatschappen. De kosten die de Nederlandse Zorgautoriteit en de zorgverzekeraars maken voor de bedrijfsvoering moeten omlaag. De bedrijfskosten moeten op z’n hoogst evenveel, maar liefst minder zijn dan toen er nog een ziekenfonds was. Zorgverzekeraars en zorgverleners moeten geen winst mogen maken. Er dient weer een Rijksmagazijn voor geneesmiddelen te komen. Eén instantie die centraal geneesmiddelen inkoopt en zelf produceert of laat produceren.”
Overbetaalde bestuurders en specialisten
Volgens een vrouwelijke zestiger zijn er teveel overbetaalde bestuurders in de zorg. “Er zijn ook teveel medisch specialisten met hoge salarissen die hun assistenten het werk laten doen.” Een andere deelnemer zegt: “Stop de doorgeschoten privatisering. Dat bespaart in ieder geval alle winsten op elk stapje in de zorg. Een nationale zorgverzekering betaald uit de belasting scheelt enorm in het rondpompen van subsidies.”
Alleen noodzakelijke registratie
Een vrouwelijke deelnemer aan de peiling (tussen 50-59 jaar) vindt dat er ‘minder onderzoek op onderzoek’ gedaan moet worden. “Er gaat daardoor veel geld naar manuren die geen zorg bieden. Hoeveel staf en onderzoekers zijn er niet bij ziekenhuizen en overheden aan het werk? Wat geld kost zonder dat dit bijdraagt aan de zorgvraag. Ik irriteer mij hier mateloos aan, want ik sta er middenin. Ik pleit voor alleen nog de noodzakelijk registratie. We registreren ons suf, maar systemen communiceren niet met elkaar en er valt geen data op te vragen vanwege de AVG. De tijd die we daarmee besparen kunnen we besteden aan zorg.”
Wanbetalers
Een deelnemer (vrouw, 50-59 jaar) maakt zich zorgen om de vele wanbetalers. “Daarom ben ik ervoor om het ziekenfonds opnieuw in te voeren. De premie daarvoor wordt meteen ingehouden op het salaris of de uitkering. Ooit was het idee dat iedereen recht heeft op dezelfde zorg, maar dat is allang niet meer sinds je voor allerlei dingen extra verzekerd moet zijn, denk bijvoorbeeld aan fysiotherapie. De zorg die de overheid betaalt voor mensen die geen premie betalen is dan niet meer nodig. Dat geld kan gebruikt worden voor het algemeen belang.”
Geen concurrentie
Een mannelijke deelnemer aan de enquête (60-69 jaar) vat alles samen: “Nederland moet minder het Angelsaksische aandeelhoudersmodel omarmen en veel meer het Rijnlandse model, met meer ‘wij’. Haal de concurrentie uit de zorg, die werkt alleen maar dure marketing en reclame in de hand. Zorg moet geen markt zijn, maar een publieke voorziening. Verminder de gekmakende verantwoordingsdruk en bureaucratie voor zorgverleners aanzienlijk. Vertrouw op professionals!”
Belang van preventie
Verschillende deelnemers aan de peiling wijzen ook op het belang van preventie. “Maak de zorg niet voornamelijk levensverlengend, maar besteed meer aandacht aan preventie en de kwaliteit van leven”, schrijft een dame in de leeftijdscategorie 50-59 jaar. Een ander zegt: “Focus meer op preventie. Niet alleen voor mensen die al met klachten kampen, maar juist daarvóór. Het kabinet moet snel aan de slag met een kabinetsbrede inzet op preventie. De achterliggende gedachte is dat ook buiten het gezondheidsstelsel aandacht is voor de gezondheid van de bevolking. Door meer aandacht te hebben voor preventie buiten het zorgdomein – bijvoorbeeld werken aan gezonde lucht, stimuleren van gezond eten en van bewegen – kunnen we de gezondheid van de bevolking verbeteren en daarmee de instroom in de zorg beperken. Niet alleen zorgt dat op termijn voor minder zieken, als je basisgezondheid beter is herstel je sneller bij ziekte.”
